Ngày 13/8/2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 21/CT-TTg yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và cơ quan liên quan tăng cường các biện pháp bảo đảm an toàn, an ninh hàng không. Đây là động thái quan trọng trong bối cảnh hoạt động hàng không Việt Nam phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch, kéo theo nhiều thách thức mới về an toàn và an ninh.
Nguyên tắc “không có vi phạm nhỏ”
Thủ tướng nhấn mạnh mục tiêu và nguyên tắc then chốt:
-
“Không đánh đổi an toàn, an ninh hàng không với bất cứ lý do gì”.
-
“Không có vi phạm nào là vi phạm nhỏ; lỗi nhỏ cũng tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn thảm khốc”.
Điều này cho thấy Chính phủ xác định an toàn và an ninh hàng không là ưu tiên tuyệt đối, đặt trên mọi lợi ích kinh tế hoặc áp lực khai thác. Trong ngành hàng không, một sai sót nhỏ – như sơ suất trong bảo dưỡng, kiểm tra an ninh lỏng lẻo, hay lỗi trong điều hành bay – đều có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.
Hoàn thiện hệ thống quản lý an toàn, an ninh
Chỉ thị yêu cầu xây dựng và vận hành hệ thống quản lý an toàn, an ninh hàng không (Safety Management System – SMS, Security Management System – SeMS) hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế và phù hợp pháp luật Việt Nam.
Ngoài việc hoàn thiện cơ sở pháp lý, công tác tuyên truyền, phổ biến quy định về an ninh, an toàn hàng không cũng được yêu cầu đẩy mạnh, nhằm nâng cao nhận thức cho toàn bộ nhân viên ngành hàng không và cả hành khách.
Rà soát và thay thế Luật Hàng không dân dụng Việt Nam
Thủ tướng giao Bộ Xây dựng rà soát toàn diện, khắc phục bất cập và hoàn thiện các quy định pháp luật về bảo đảm an toàn hàng không, phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.
Trọng tâm là xây dựng Luật Hàng không dân dụng Việt Nam (thay thế) cùng hệ thống văn bản hướng dẫn, bảo đảm tiến độ và chất lượng. Đây sẽ là khung pháp lý mới, hiện đại hơn, tiệm cận tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO).
Sự phối hợp của Bộ Công an
Bộ Công an sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng trong việc xây dựng Luật Hàng không dân dụng mới, đặc biệt ở các chính sách về an ninh hàng không. Mục tiêu là vừa đáp ứng yêu cầu bảo đảm an ninh trong tình hình mới, vừa phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo các hoạt động hàng không an toàn tuyệt đối trước mọi nguy cơ từ tội phạm và khủng bố.
Bối cảnh ban hành chỉ thị
Chỉ thị số 21/CT-TTg được ban hành trong bối cảnh:
-
Sản lượng vận chuyển hàng không nội địa và quốc tế tăng nhanh sau khi Việt Nam mở cửa hoàn toàn.
-
Các vụ việc uy hiếp an toàn bay trên thế giới, như máy bay xâm nhập vùng thời tiết xấu hoặc sự cố kỹ thuật bất ngờ, vẫn liên tục xảy ra.
-
Nguy cơ đe dọa an ninh hàng không phi truyền thống (tấn công mạng vào hệ thống điều hành bay, sử dụng flycam gần khu vực sân bay…) ngày càng hiện hữu.
Theo thống kê của ICAO, 80% sự cố hàng không có nguyên nhân từ yếu tố con người, điều này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của đào tạo, giám sát và xây dựng văn hóa an toàn.
Ý nghĩa đối với ngành hàng không Việt Nam
Việc siết chặt an toàn, an ninh hàng không có nhiều tác động tích cực:
-
Tăng uy tín quốc tế: Việt Nam sẽ duy trì vị trí trong nhóm quốc gia có chỉ số an toàn hàng không cao, tạo điều kiện thuận lợi cho các hãng mở thêm đường bay quốc tế.
-
Hạn chế rủi ro khai thác: Giảm thiểu sự cố kỹ thuật, sai sót điều hành, đảm bảo chuyến bay an toàn tuyệt đối.
-
Thu hút đầu tư: Môi trường hàng không an toàn giúp thu hút các hãng, doanh nghiệp logistics và dịch vụ hàng không quốc tế đến hợp tác.
Thách thức khi thực hiện
Tuy nhiên, việc triển khai Chỉ thị cũng đối mặt một số thách thức:
-
Hạ tầng kỹ thuật tại một số sân bay chưa đồng bộ, khó đáp ứng yêu cầu giám sát an toàn ở mức cao nhất.
-
Nhân lực kỹ thuật chất lượng cao còn thiếu, đặc biệt ở mảng kiểm tra, bảo dưỡng máy bay và an ninh soi chiếu.
- Chi phí đầu tư cho công nghệ và đào tạo an toàn khá lớn, đòi hỏi nguồn lực tài chính ổn định.
Hướng đi sắp tới
Để hiện thực hóa mục tiêu của Chỉ thị 21/CT-TTg, các chuyên gia đề xuất:
-
Tăng cường đào tạo định kỳ cho nhân viên hàng không, từ phi công, tiếp viên đến nhân viên mặt đất và lực lượng an ninh.
-
Đầu tư công nghệ giám sát tiên tiến như AI nhận diện hành vi bất thường, hệ thống quản lý bảo dưỡng máy bay bằng dữ liệu lớn (Big Data).
-
Đẩy mạnh hợp tác quốc tế để học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia có ngành hàng không phát triển.
Kết luận
Với thông điệp rõ ràng “Không có vi phạm nhỏ”, Chỉ thị 21/CT-TTg thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ trong việc giữ vững an toàn tuyệt đối cho hàng không Việt Nam. Đây vừa là yêu cầu pháp lý, vừa là yếu tố then chốt để ngành hàng không tiếp tục phát triển bền vững, hội nhập sâu hơn vào thị trường quốc tế.
XEM THÊM:
Việt Nam – Trung tâm logistics mới của Đông Nam Á
Logistics thương mại điện từ – Cạnh tranh không còn ở sản phẩm mà là ở vận chuyển
Vận chuyển đào mai an toàn, nhanh chóng, uy tín, giá rẻ